Onderzoeksplicht en mededelingsplicht

De koper doet er goed aan een en ander uit te zoeken, zodat hem bij problemen na de koop niet kan worden verweten dat hij niet aan zijn onderzoeksplicht heeft voldaan. Men denke aan:

• De staat van de woning. Zijn de muren, vloeren en het houtwerk in orde? Hoe zit het met de leidingen en elektriciteit? Het is aan te raden een bouwkundige keuring uit te laten voeren. Daar is wel toestemming van de verkoper voor nodig. Als de verkoper weigert is dat natuurlijk geen goed teken.
• Het bestemmingsplan. Als koper kunt u bij de gemeente het bestemmingsplan opvragen. Het zou zo maar kunnen dat er voor de buurt grootschalige bouwplannen zijn.
• Zijn er bestuursrechtelijke beperkingen voor het pand en/of de grond? Denk aan een woonverbod, (ver)bouwverbod en voorschriften met betrekking tot bouwen, veiligheid en milieu.
• Bij de gemeente kunt u navragen of de grond  is verontreinigd.
• Is er sprake van gemeentelijke erfpacht? Dat houdt in dat de grond waar de woning op staat eigendom is van de gemeente en dat de koper jaarlijks canon moet betalen.
• Is er sprake van erfdiensbaarheid? Dat houdt in dat de eigenaar iets moet dulden van de buren, bijvoorbeeld een recht van overpad. U kunt navraag doen bij het kadaster.
• Is er sprake van kwalitatieve verplichtingen? Deze gaan over op de nieuwe eigenaar en houden in dat de eigenaar iets moet dulden van een bepaalde partij. Bijvoorbeeld dat er leidingen in de grond liggen. Kwalitatieve verplichtingen staan ingeschreven bij het kadaster.
• Is er sprake van een kettingbeding, dat wil zeggen een verplichting om iets te doen? Een voorbeeld is het verhuren van een deel van de woning aan een bepaalde persoon totdat deze vertrekt. Een kettingbeding moet zijn opgenomen in het koopcontract.
• Is er een anti-speculatiebeding? Dat betekent dat als de koper de woning binnen een bepaalde termijn doorverkoopt hij de winst (deels) moet afdragen.

Mededelingsplicht van de verkoper

De mededelingsplicht houdt in dat de verkoper de koper moet inlichten over zaken die van belang kunnen zijn voor de koper – zie de opsomming hierboven. Denk aan gebreken die niet direct zichtbaar zijn, of grootschalige bouwplannen in de buurt. Als de verkoper zijn mededelingsplicht verzaakt kan hij niet tegenwerpen dat de koper zijn onderzoeksplicht niet goed heeft gedaan. Dat zou onredelijk zijn.

Het niet voldoen aan de mededelingsplicht kan uiteindelijk grond zijn om de koopovereenkomst te vernietigen wegens dwaling. Als de verkoper bewust dingen achterhoudt kan er zelfs sprake zijn van bedrog!